Budynek centrali telefonicznej PAST w Łodzi

Ten artykuł dotyczy budynku w Łodzi. Zobacz też: PAST.
Budynek centrali telefonicznej PAST
Ilustracja
Budynek – widok współczesny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Adres

al. Kościuszki 12

Styl architektoniczny

art déco

Architekt

Józef Kaban

Rozpoczęcie budowy

1927

Ukończenie budowy

1928

Pierwszy właściciel

Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna

Kolejni właściciele

Telekomunikacja Polska S.A.

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek centrali telefonicznej PAST”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek centrali telefonicznej PAST”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek centrali telefonicznej PAST”
Ziemia51°46′07,471″N 19°27′12,334″E/51,768742 19,453426
Multimedia w Wikimedia Commons

Budynek centrali telefonicznej PAST – kamienica znajdująca się przy al. Kościuszki 12 w Łodzi.

Historia

Polska Akcyjna Spółka Telefoniczna została zawiązana w 1922 roku przez Skarb Państwa i szwedzką firmę Cedergren. Przed 1914 rokiem firma ta zarządzała telefonami w Warszawie. Spółka otrzymała koncesję na 20 lat na rozbudowę i eksploatacje sieci telefonicznej w Warszawie, Łodzi i okolicach.

W 1929 roku uruchomiono PAST-owską automatyczną centralę telefoniczną – pierwszą w Polsce. Uruchomiono także pierwszą w Polsce zegarynkę, a później pierwszą prototypową aparaturę do zdalnego wybierania numerów warszawskich abonentów. Centralę zamknięto w 1983 roku – była jedną z najdłużej nieprzerwanie działających central tego typu na świecie.

Architektura

Projekt budynku wykonał architekt Józef Kaban. Gmach PAST wybudowano w latach 1927–1928. Fasada podzielona jest żłobkowanymi pilastrami, zakończonymi diamentowymi kapitelami. Motywy w elewacji frontowej: diamentowe bonie, rombowe podziały drzwi, żeliwne latarnie w stylu art déco, umieszczone zostały przy bramach.

Zobacz też

Bibliografia

  • Mirosław Zbigniew Wojalski: Budynek centrali telefonicznej PAST. lodz.naszemiasto.pl. [dostęp 2010-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 lutego 2009)].
  • PASTa. topografie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-30)]., topografie.pl