Andrzej II węgierski

Ten artykuł dotyczy króla węgierskiego. Zobacz też: hasła o innych osobach o imieniu Andrzej II.

Andrzej II

Król Węgier i Chorwacji

Okres

od 1205
do 1235

Poprzednik

Władysław III

Następca

Bela IV

Król Halicko-Włodzimierski

Okres

od 1227
do 1230

Poprzednik

Mścisław II Udały

Następca

Daniel Halicki

Dane biograficzne

Dynastia

Arpadowie

Data urodzenia

1176

Data śmierci

26 października 1235

Ojciec

Bela III

Matka

Agnieszka z Châtillon

Żona

Gertruda z Meran
od ok. 1200
do 28 września 1213

Dzieci

Anna Maria
Bela IV
Elżbieta
Koloman

Żona

Jolanta de Courtenay
od 1215
do czerwca 1233

Dzieci

Jolanta

Żona

Beatrycze d'Este
od 14 maja 1234
do 26 października 1235

Dzieci

Andrzej (zm. 1234)
Stefan Pogrobowiec

Multimedia w Wikimedia Commons

Andrzej II, węg. II. András magyar király (ur. 1176, zm. 26 października 1235) – od 1205 król Węgier, Chorwacji i od 1206 król halicko-włodzimierski (łac. rex Galiciae et Lodomeriae).

Życiorys

Młodszy syn króla Beli III i Agnieszki de Châtillon. Młodszy brat króla Emeryka.

W 1211 roku ściągnął do Siedmiogrodu Krzyżaków, osadzając ich w Burzenlandzie z zadaniem obrony królestwa przed pogańskimi Połowcami^[1]. Jednak już po kilkunastu latach, w 1225 roku wygnał ich z kraju, gdy zorientował się, iż Krzyżacy bardziej zainteresowani są stworzeniem u niego własnego, odrębnego państwa niż walką z poganami. Wypędzając Krzyżaków z Siedmiogrodu, przyznał liczne przywileje Sasom siedmiogrodzkim (tzw. Diploma Andreanum z 1224 r.)^[2].

Węgrzy nie byli zadowoleni z rządów króla, dlatego władca, chcąc pozyskać rycerstwo i możnych, wydał w 1222 Złotą bullę – przywilej zwalniający ich z podatków, a także gwarantujący im nietykalność osobistą, prawo wyboru urzędników ziemskich oraz kontrolę rządów przez sejm zwoływany raz do roku. Obiecał też nie rozdawać lenn i urzędów obcym.

W latach 1217–1218 brał udział w V wyprawie krzyżowej, uczestniczył wówczas w obronie Akki. Zmarł 26 października 1235 r. i został pochowany w katedrze w Wielkim Waradynie (obecnie Oradea).

Przodkowie

4. Gejza II
	2. Bela III
5. Eufrozyna
		1. Andrzej II
6. Renald z Chatillon
	3. Agnieszka z Châtillon
7. Konstancja z Antiochii

Małżeństwa

Około roku 1200 Andrzej ożenił się z Gertrudą z Meranu (siostrą Agnieszki i Jadwigi). Mieli 5 dzieci:

Annę Marię (1204–1237),
Belę IV (1206–1270), następcę Andrzeja,
Elżbietę (1207–1231), świętą, żonę Ludwika IV Świętego – landgrafa Turyngii,
Kolomana (1208–1241),
Andrzeja (zm. 1234).

W lutym 1215 Andrzej ożenił się z Jolantą de Courtenay, córkę z drugiego małżeństwa Piotra II, cesarza łacińskiego. Miał z nią jedynie córkę:

Jolandę (Jolantę) (1215–1251), żonę Jakuba I Aragońskiego, matkę królowej Francji – Izabeli Aragońskiej.

14 maja 1234 trzecią żoną Andrzeja została Beatrycze d’Este, córka Aldobrandina I d’Este. Urodziła Andrzejowi pogrobowego syna:

Stefana Pogrobowca (1236–1271), ojca króla Andrzeja III.

Przypisy

↑ Wielka Historia Świata - Późne średniowiecze. Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona. T. 5. Kraków: Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 419. ISBN 83-85719-89-X.
↑ Konrad Gündisch, The History of Transylvania and the Transylvanian Saxons, p. 2.3.2-2.3.3.

Władcy Węgier

Książęta Węgier

Arpadowie	Arpad (896–907) Tarhos (907 – po 922) Zoltán (907–947) Fajsz (947–955) Taksony (955–970) Gejza (970–997) Stefan I Święty (997–1000/1001)

Królowie Węgier

Arpadowie	Stefan I Święty (1000 lub 1001–1038) Piotr Orseolo (1038–1041) Samuel Aba (1041–1044) Piotr Orseolo (1044–1046) Andrzej I (1046–1061) Bela I (1061–1063) Salomon (1063–1074) Gejza I (1074–1077) Władysław I Święty (1077–1095) Koloman Uczony (1095–1116) Stefan II (1116–1131) Bela II Ślepy (1131–1141) Gejza II (1141–1162) Stefan III (1162–1162) Władysław II (1162–1163) Stefan IV (1163–1165) Stefan III (1163–1172) Bela III (1172–1196) Emeryk (1196–1204) Władysław III (1204–1205) Andrzej II (1205–1235) Bela IV (1235–1270) Stefan V (1270–1272) Władysław IV Kumańczyk (1272–1290) Andrzej III (1290–1301)
Przemyślidzi	Wacław Czeski (Władysław V) (1301–1305)
Wittelsbachowie	Otton (Bela V) (1305–1308)
Andegawenowie	Karol Martel Andegaweński (tytularny 1290–1295) Karol I Robert (1310–1342) Ludwik I Wielki (1342–1382) Maria I (1382–1385) Karol II Mały (1385–1386) Maria I (1386–1395)
Luksemburgowie	Zygmunt (1387–1437)
Andegawenowie	Władysław Neapolitański (tytularny 1403–1414)
Habsburgowie	Albrecht I (1437–1439)
Jagiellonowie	Władysław I (1440–1444)
Habsburgowie	Władysław V Pogrobowiec (1444–1457)
Hunyady	János Hunyady (regent 1446–1453) Maciej Korwin (1458–1490)
Jagiellonowie	Władysław II (1490–1516) Ludwik II (1516–1526)
Zapolyowie	Jan I (1526–1540) Jan II Zygmunt (1540–1571)
Habsburgowie	Ferdynand I (1526–1564) Maksymilian II (1564–1576) Rudolf I (1576–1608) Maciej II (1608–1619) Ferdynand II (1619–1637) Ferdynand III (1637–1657) Ferdynand IV (1647–1654) Leopold I (1657–1705) Józef I (1705–1711) Karol III (1711–1740) Maria II Teresa (1740–1780)
Habsburgowie- Lotaryńscy	Józef II (1780–1790) Leopold II (1790–1792) Franciszek I (1792–1835) Ferdynand V (1835–1848) Franciszek Józef I (1848–1916) Karol IV (1916–1918)

Władcy Chorwacji

Wczesne średniowiecze

Księstwo Dolnopanońskie

Ljudevit (ok. 810–823)
Ratimir (ok. 829–ok. 838)
Braslav (ok. 880–ok. 897/898)

Chorwacja Dalmatyńska

Wyszesław (II poł VIII w./początek IX w.)
Borna (II poł. VIII w./początek IX w.–820/821)
Władysław (ok. 820–ok. 835)
Misław (ok. 835/839–ok. 845/852)
Trpimir I (ok. 845/852–ok. 864)
Zdesław (864–864)
Domagoj (864–ok. 876)
Ilijko (ok. 876–878)
Zdesław (878–879)
Branimir (879–ok. 888/892)
Muncimir (ok. 888/892–ok. 910/914)
Tomisław (ok. 910/914–ok. 928/930)

Królestwo Chorwacji

Trpimirowicze	Tomisław I (910–928, król od 925) Trpimir II (928–935) Krzesimir I (935–945) Mirosław (945–949) Michał Krzesimir II (949–969) Stefan Držislaw (969–995) Świętosław Suronja (997–1000) Gojsław (1000–1020) Krzesimir III (1000–1030) Stefan I Krzesimirowicz (1030–1058) Piotr Krzesimir IV (1058–1075) Dymitr Zwonimir (1075–1088) Stefan II (1088–1091)
Svačic	Piotr (1093–1097)

Królestwo Chorwacji
(w unii z Węgrami)

Arpadowie	Koloman Uczony (1102–1116) Stefan II (1116–1131) Bela II Ślepy (1131–1141) Gejza II (1141–1162) Stefan III (1162–1162) Władysław II (1162–1163) Stefan IV (1163–1165) Stefan III (1163–1172) Bela III (1172–1196) Emeryk (1196–1204) Władysław III (1204–1205) Andrzej II (1205–1235) Bela IV (1235–1270) Stefan V (1270–1272) Władysław IV Kumańczyk (1272–1290) Andrzej III (1290–1301)
Przemyślidzi	Wacław Czeski (Władysław V) (1301–1305)
Wittelsbachowie	Otton (Bela V) (1305–1308)
Andegawenowie	Karol Martel Andegaweński (tytularny 1290–1295) Karol I Robert (1310–1342) Ludwik I Wielki (1342–1382) Maria I (1382–1385) Karol II Mały (1385–1386) Maria I (1386–1395)
Luksemburgowie	Zygmunt (1387–1437)
Andegawenowie	Władysław Neapolitański (tytularny 1403–1414)
Habsburgowie	Albrecht I (1437–1439)
Jagiellonowie	Władysław I (1440–1444)
Habsburgowie	Władysław V Pogrobowiec (1444–1457)
Hunyady	János Hunyady (regent 1446–1453) Maciej Korwin (1458–1490)
Jagiellonowie	Władysław II (1490–1516) Ludwik II (1516–1526)
Zapolyowie	Jan I (1526–1540) Jan II Zygmunt (1540–1571)
Habsburgowie	Ferdynand I (1526–1564) Maksymilian II (1564–1576) Rudolf I (1576–1608) Maciej II (1608–1619) Ferdynand II (1619–1637) Ferdynand III (1637–1657) Ferdynand IV (1647–1654) Leopold I (1657–1705) Józef I (1705–1711) Karol III (1711–1740) Maria II Teresa (1740–1780)
Habsburgowie- Lotaryńscy	Józef II (1780–1790) Leopold II (1790–1792) Franciszek I (1792–1835) Ferdynand V (1835–1848) Franciszek Józef I (1848–1916) Karol IV (1916–1918)