Aleksandr Imeretyński
| Ten artykuł od 2010-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Data i miejsce urodzenia | 24 grudnia 1836?/5 stycznia 1837 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 17?/30 listopada 1900 | ||
Generał-gubernator warszawski | |||
Okres | |||
Poprzednik | |||
Następca | Iwan Podgorodnikow (p.o.) | ||
Odznaczenia | |||
|
Aleksander Konstantinowicz Imeretyński, książę Bagration, ros. Александр Константинович Имеретинский (ur. 24 grudnia 1836?/5 stycznia 1837 w Moskwie, zm. 17?/30 listopada 1900 w Warszawie) – gruziński arystokrata (książę), rosyjski generał i gubernator warszawski[1][2].
Życiorys
Aleksander Imeretyński pochodził z rodu Bagrationów – dynastii królewskiej, która kiedyś rządziła Gruzją. W latach 1897–1900 pełnił funkcję generał-gubernatora Warszawy z nadania cara, zastępując w fotelu Pawła Szuwałowa[1][3].
Pozorny zwolennik porozumienia z Polakami i pozyskania ich przychylności dla państwa rosyjskiego. W rzeczywistości widział zagrożenie we wzrastającym niezadowoleniu Polaków, podgrzewanym podówczas przez coraz liczniejsze wydawnictwa i organizacje nielegalne, jak np. wydawany przez Piłsudskiego Robotnik i PPS.
Rozwijający się pod koniec XIX w. na ziemiach Królestwa Polskiego ruch socjalistyczny docierał do coraz liczniejszych mas – głównie robotników, ale też chłopów i Żydów. Ponieważ największy odłam tego ruchu głosił konieczność wyzwolenia się z niewoli cara, Imertyński zdecydował o zmianie dotychczasowej represyjnej polityki wobec Polaków. Pozorne ustępstwa ze strony Rosjan (m.in. przywrócenie prawa do modlitwy w języku ojczystym w szkołach w 1897, zdymisjonowanie znienawidzonego przez Polaków kuratora Aleksandra Apuchtina, polskojęzyczna gazeta czy też zezwolenie na budowę pomnika Adama Mickiewicza) miały zneutralizować wpływ wydawnictw i ruchów nielegalnych.
W 1898 wykradziony został przez działaczy PPS tajny memoriał Imeretyńskiego dotyczący współpracy z caratem, w którym Imeretyński relacjonował carowi założenia swojej polityki pozornych ustępstw, mających doprowadzić de facto do wzrostu tempa rusyfikacji Polaków. Wydany w Londynie[4] wraz ze wstępem autorstwa Józefa Piłsudskiego, zdobył niebywały rozgłos i w znacznej mierze przyczynił się do dymisji Imeretyńskiego, jak też zdecydowanego osłabienia pozycji stronnictw ugodowych.
Zobacz też
- namiestnicy carscy w Królestwie Polskim
Przypisy
- ↑ a b c d O.W.O.W. Tieriebow O.W.O.W., Imierietinskij [online], Bolszaja rossijskaja encykłopiedija [dostęp 2023-03-24] (ros.).
- ↑ Imeretynski Aleksandr K., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-03-24] .
- ↑ JanJ. Sobczak JanJ., Polskie fascynacje młodym cesarzem Mikołajem II. Geneza jego wizyty warszawskiej we wrześniu 1897 roku i próba polsko-rosyjskiej „ugody”, „Mazowieckie Studia Humanistyczne”, 2 (1), 1996, s. 5–39 [dostęp 2023-03-24] , patrz s. 14.
- ↑ Tajne dokumenty rządu rosyjskiego w sprawach polskich. Memoryał ks. Imeretyńskiego. Protokóły Komitetu Ministrów. Nota Kancelaryi Komitetu Ministrów, Londyn: Komitet Centralny Polskiej Partyi Socyalistycznej, 1898 [dostęp 2023-03-24] .
Literatura
- A. Woźniak, Gruziński wielkorządca w Warszawie. Rządy księcia Aleksandra Imeretyńskiego w Królestwie Polskim (1897-1900), „Pro Georgia”, 2004, nr 11, s. 75–88.
- p
- d
- e
|
- PWN: 3914279
- БРЭ: 2005794