100 mm armata morska wz. 1891 Canet

100 mm armata morska wz. 1891 Canet
ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Francja

Producent

Schneider et Cie

Rodzaj

armata morska, bateria nadbrzeżna

Historia
Prototypy

Canet Modèle 1889

Dane taktyczno-techniczne
Kaliber

100 mm

Długość lufy

4497 mm[1]

Donośność

13 400 m[1]

Prędkość pocz. pocisku

do 720 m/s[1]

Długość

4646 mm (z zamkiem)

Masa

5200 kg (cały zestaw)[1]

Kąt ostrzału

+35°

Wysokość linii ognia

1000 mm[1]

Szybkostrzelność

5 strz./min[1]

Multimedia w Wikimedia Commons

100 mm armata morska wz. 1891 Canet – typ francuskich armat morskich opracowanych w zakładach Schneider et Cie i produkowanych w czterech wzorach: Modèle 1889[2], Modèle 1891, Modèle 1895 i Modèle 1897. Armaty używane były głównie przez marynarkę francuską i rosyjską.

Armata posiadała lufę o długości względnej L/45 (45 kalibrów)[1]. Zamek śrubowy, otwierany w lewą stronę[1]. W 1916 roku armaty zostały zmodernizowane przez obrócenie lufy o 180°, przez co zespół oporopowrotny znalazł się na górze, co umożliwiło zwiększenie kąta podniesienia do 35°, a co za tym idzie donośności[3]. Strzelały nabojami rozdzielnego ładowania o masie pocisków 13,5 kg[1].

Użycie

Polska

W 1924 roku dwie armaty wzoru 1891² zakupiła z kredytu we Francji polska Marynarka Wojenna, dostarczone w styczniu 1925 roku[4]. Zostały one zamontowane na rufie kanonierek ORP "Generał Haller" oraz ORP "Komendant Piłsudski", jednak okazały się zbyt ciężkie, co pogorszyło stateczność okrętów, dlatego prawdopodobnie w 1926 roku zostały zdemontowane[4] i ostatecznie zamienione na armaty 75 mm wz. 97. Następnie armaty te zamontowano na lądzie (Kępa Oksywska), gdzie do 1939 roku służyły jako bateria artylerii nadbrzeżnej – bateria „Canet”[5]. Podczas kampanii wrześniowej, jedna z armat uległa zniszczeniu już 1 września 1939 w nalocie niemieckiego lotnictwa. Druga armata służyła do ostrzeliwania niemieckich sił trałowych i pozycji lądowych aż do wyczerpania amunicji (19 września 1939)[6].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i Nadolny 2018 ↓, s. 25.
  2. ↑ Wzór 1889 był prototypem, na którym bazowano, budując pozostałe modele: 1891, 1895 i 1897.
  3. ↑ Nadolny 2018 ↓, s. 22-23.
  4. ↑ a b Nadolny 2018 ↓, s. 23-24.
  5. ↑ Armata Canet 100 mm
  6. ↑ Wielka Encyklopedia Uzbrojenia 1918-1939. [dostęp 2010-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-05)].

Bibliografia

  • Waldemar Nadolny: Artyleria okrętowa. Edipresse Polska S.A., 2018, seria: Wielki Leksykon Uzbrojenia. Wrzesień 1939. Tom 143. ISBN 978-83-8117-386-5.