Scène

Een scène, van het Oudgriekse σκήνη, in het Latijn scaena, is in een toneelstuk of in een film een afgeronde eenheid waarin een bepaalde handeling centraal staat.

In een toneelstuk vormen scènes of 'tonelen' samen een akte.

In een film is een scène een combinatie van verschillende shots. Deze shots groeperen één handeling of gebeurtenis en zijn allemaal op dezelfde locatie en in dezelfde tijd opgenomen. Men spreekt van eenheid van tijd, plaats en handeling zoals in het klassieke Griekse theater. Een speelfilm van ongeveer twee uur telt 50 tot 300 scènes. Een of meer gegroepeerde scènes vormen in een film een sequentie. Een scène opgenomen in één shot noemt men een sequentieshot. In de film Rope van Hitchcock komen verschillende sequentieshots voor.

Het begrip scène betreft in de fotografie het geheel van samenstellende factoren in een beeld. Dat kan een toevallige samenstelling zijn, zoals in documentaire- of journalistieke fotografie of een in scène gezette voorstelling zoals in de geënsceneerde fotografie, de reclame- en modefotografie.

Etymologie

σκήνη, dat tent of hut betekende, was in het theater in het oude Griekenland de opbouw achter het toneel of podium. Later veranderde de betekenis in het speelveld zelf.[1]

Noten

  1. (en) Skene in de Encyclopædia Britannica.
· · Sjabloon bewerken
Epiek & narratologie
Genres epiek & tekstsoort:anekdote · ballade · broodjeaapverhaal · epos · fabel · gedicht · genre · inleiding · kort verhaal · legende · literair genre · mythe · novelle · orale traditie · parabel · raamvertelling · reisverhaal · roman · saga · sage · sprookje · sterk verhaal · tekstsoort · thriller · verhaal · vignet · volksballade · volksverhaal
Verloop & verhaallijn:catharsis · cliffhanger · climax · deus ex machina · drie-actstructuur · epiloog · expositie · fabel · gebeurtenis · handeling · plot · plotpoint · proloog · rode draad · scène · setup · startplotscène · synopsis · tekstverband · verhaallijn
Begin & einde:ab ovo · in medias res · incipit · openingsscène · openingszin · terminus
Personage:aangever · alter ego · alteriteit · antagonist · antiheld · bijfiguur · bijrol · booswicht · byroniaanse held · deuteragonist · flat character · held · hoofdpersoon · hoofdrol · personage · karakter · protagonist · round character · schurk · tritagonist · typetje · uitverkorene · underdog
Spanning:cliffhanger · spanning
Vertelperspectief & -instantie:afwisselend perspectief · auctoriële verteller · focalisatie · gedramatiseerd · homodiëgetisch · heterodiëgetisch · ik-perspectief · onbetrouwbare verteller · personele verteller · rhema · voice-over
Motief & thema:abstract en concreet motief · isotopie · leidmotief · motto · thema · topos
Tijd & ruimte:dystopie · eenheidsconventie · fictief universum · flashback · flashforward · mise en abyme · opschuivende tijdlijn · parallel universum · praesens historicum · tijdverruiming · verteltijd · vertelde tijd
Stijl & verteltechniek:directe rede · dramatische ironie · indirecte rede · red herring · shooting the messenger · register · stijl · stijlfiguur · stream of consciousness · suspension of disbelief · show, don't tell · verteltechniek · vrije indirecte rede
Scenario:premisse → synopsistreatment → scenario → filmdraaiboek → storyboard
Stijlperiode:middeleeuwen · renaissance · maniërisme · barok · verlichting · sentimentalisme · preromantiek · romantiek · realisme · impressionisme · naturalisme · neoromantiek · symbolisme · expressionisme · constructivisme · dadaïsme · surrealisme · nieuwe zakelijkheid · magisch realisme · existentialisme · vijftigers · modernisme · postmodernisme
Studie:communicatiemodel · driehoek van Petersen · literaire kritiek · narratologie · topische vragen · verhaalanalyse
Lijsten:Literair begrip · Literatuur van A tot Z