Magdalena van Waldeck-Wildungen

Magdalena van Waldeck-Wildungen
1558–1599
Geboren 1558
Overleden 9 september 1599
Slot Idstein
Vader Filips IV van Waldeck-Wildungen
Moeder Jutta van Isenburg-Grenzau
Dynastie Huis Waldeck
Broers/zussen Ernst, Samuel, Daniël, Hendrik VII, Margaretha, Frederik, Anastasia, Esther, Elisabeth
Partner Filips Lodewijk I van Hanau-Münzenberg
Johan VII ‘de Middelste’ van Nassau-Siegen
Kinderen Filips Lodewijk II, Juliana, Willem, Albrecht, Johan Ernst, Johan VIII ‘de Jongere’, Elisabeth, Adolf, Juliana, Anna Maria, Johan Albert, Willem, Anna Johanna, Frederik Lodewijk, Magdalena, Johan Frederik

Het wapen van de graven van Waldeck.

Gravin Magdalena van Waldeck-Wildungen (1558[1] – Slot Idstein[2][3][noot 1], 9 september 1599[4]), Duits: Magdalena Gräfin zu Waldeck-Wildungen, was een gravin uit het Huis Waldeck en door huwelijk achtereenvolgens gravin van Hanau-Münzenberg en gravin van Nassau-Siegen.

Biografie

Magdalena werd in 1558 geboren als de jongste dochter van graaf Filips IV van Waldeck-Wildungen en diens derde echtgenote gravin Jutta van Isenburg-Grenzau.[2][5][6][noot 2] De exacte geboortedatum en geboorteplaats van Magdalena zijn onbekend.

Magdalena huwde op Slot Hanau[2][noot 3] op 5 februari 1576[2][5][6] met graaf Filips Lodewijk I van Hanau-Münzenberg (21 november 1553[5][7]Hanau, 4 februari 1580[5]), de oudste zoon van graaf Filips III van Hanau-Münzenberg en paltsgravin Helena van Simmern.[8] Filips Lodewijk volgde zijn vader in 1561 op en stond eerst onder regentschap van zijn oom graaf Johan VI ‘de Oude’ van Nassau-Siegen[9] (Filips III van Hanau-Münzenberg en Johan VI ‘de Oude’ van Nassau-Siegen waren allebei zoons van gravin Juliana van Stolberg-Wernigerode[8]). Filips Lodewijk overleed ‘Donnerstag nach Purificationis Mariæ, zwischen 4 und 5 Uhr Nachmittag durch eine Ohnmacht, welche ihre Gnaden ganz unversehentlich über Tisch und dem Spielen ankommen’.[10]

Graaf Johan VII ‘de Middelste’ van Nassau-Siegen, de tweede echtgenoot van Magadalena. Atelier van Jan Antonisz. van Ravesteyn, ca. 1610-1620, Rijksmuseum Amsterdam.

Magdalena hertrouwde op Slot Dillenburg[11][noot 4] op 9 december 1581[12] met graaf Johan VII ‘de Middelste’ van Nassau-Siegen (Slot Siegen,[3][13][noot 5] 7 juni 1561[14] – aldaar,[3][13][15][noot 6] 27 september 1623[noot 7]), de tweede zoon van graaf Johan VI ‘de Oude’ van Nassau-Siegen en diens eerste echtgenote landgravin Elisabeth van Leuchtenberg.[16] Door zijn huwelijk met Magdalena versterkte Johan ‘de Middelste’ de verhoudingen binnen de Wetterauer Grafenverein en droeg zo bij tot de versterking van het Huis Nassau.[17] Johan ‘de Middelste’ was een neef van Magdalena’s eerste echtgenoot. Magdalena’s overgrootmoeder gravin Johanna van Nassau-Siegen, was een oudere zuster van graaf Johan V van Nassau-Siegen, de overgrootvader van Johan ‘de Middelste’. Magdalena’s betovergrootmoeder gravin Jutta van Eppstein-Münzenberg was een kleindochter van graaf Adolf I van Nassau-Siegen, de oudste broer van graaf Engelbrecht I van Nassau-Siegen, de grootvader van graaf Johan V.

Magdalena overleed op 9 september 1599 op Slot Idstein, waar ze verbleef voor de begrafenis van haar neefje graaf Johan Filips van Nassau-Idstein.[noot 8] Ze werd op 13 september 1599 begraven in de grafkelder in de Evangelische Stadskerk in Dillenburg.[2] Bernhard Textor schreef een Leichenpredigt voor Magdalena die in 1600 in Herborn werd uitgegeven.[18]

Johan hertrouwde op Slot Rotenburg[2][noot 9] op 27 augustus 1603[noot 10] met hertogin Margaretha van Sleeswijk-Holstein-Sonderburg (Haus Sandberg am Alsensund bij Sonderburg,[2] 24 februari 1583[14] – Nassauischer Hof, Siegen, 10/20 april 1658[2][noot 11]), de jongste dochter van hertog Johan ‘de Jongere’ van Sleeswijk-Holstein-Sonderburg en diens eerste echtgenote hertogin Elisabeth van Brunswijk-Grubenhagen.[2][5][19]

Bij het overlijden van zijn vader op 8 oktober 1606 volgde Johan zijn vader op samen met zijn broers Willem Lodewijk, George, Ernst Casimir en Johan Lodewijk.[20] Op 30 maart 1607 deelden de broers hun bezittingen,[5][21] waarbij Johan Siegen, Freudenberg, Netphen, Hilchenbach, Ferndorf en het Haingericht verkreeg.[20]

Johan overleed 62 jaar oud en werd op 5/15 november 1623[13] begraven in de Nicolaaskerk in Siegen.[3][13][22][23] Daar had hij voor de door hem gestichte dynastie de bouw van een waardige begraafplaats gepland. Hiervoor bestaan opmerkelijke aantekeningen in het Latijn, deels in elegische verzen, voor een geprojecteerd gedenkteken en begraafplaats van de landsheerlijke familie uit de tijd rond 1620 met de naamgeving van alle 25 kinderen uit zijn twee huwelijken, met ook details over geboorte, huwelijk en overlijden van zijn familieleden. Aangezien het project niet werd uitgevoerd, vonden de begrafenissen van de leden van de familie tussen 1607 en 1658 plaats in de ontoereikende grafkelder onder het koor van de genoemde parochiekerk.[24] Op een tot nu toe onbekend tijdstip werd Magdalena daar bij haar echtgenoot Johan ‘de Middelste’ bijgezet.[2] Op 29 april 1690[11][noot 12] werden Magdalena en Johan overgebracht naar de Fürstengruft aldaar.[3][11][22][23]

Kinderen

Graaf Filips Lodewijk II van Hanau-Münzenberg (1576-1612). Kopergravure door Dominicus Custos, Historisches Museum, Hanau.

Eerste huwelijk

Uit het huwelijk van Magdalena met Filips Lodewijk I van Hanau-Münzenberg werden de volgende kinderen geboren:[25]

  1. Filips Lodewijk II (Hanau, 18 november 1576 – aldaar, 9/19 augustus 1612), volgde in 1580 zijn vader op als graaf van Hanau-Münzenberg. Huwde in Dillenburg op 23 oktober/2 november 1596 met gravin Catharina Belgica van Nassau (Antwerpen, 31 juli 1578 – Den Haag, 12/22 april 1648), dochter van prins Willem I ‘de Zwijger’ van Oranje en hertogin Charlotte van Bourbon-Montpensier.
  2. Juliana (13 oktober 1577 – 2 december 1577).
  3. Willem (26 augustus 1578 – 4 juni 1579).
  4. Albrecht (12 november 1579 – Straatsburg, 19 december 1635), volgde in 1580 zijn vader op als graaf van Hanau-Schwarzenfels. Huwde op 16 augustus 1604 met gravin Ehrengard van Isenburg-Birstein (1 oktober 1577 – Frankfurt, 21 september 1637).

Tweede huwelijk

Uit het huwelijk van Magdalena met Johan VII ‘de Middelste’ van Nassau-Siegen werden de volgende kinderen geboren:[26][27][28][29]

  1. Johan Ernst (Slot Siegen, 21 oktober 1582Jul.[noot 13] – Udine, 16/17 september 1617Jul.[noot 14]), was onder meer generaal van de Republiek Venetië.
  2. Johan VIII ‘de Jongere’ (Slot Dillenburg, 29 september 1583Jul.[noot 15]Kasteel Ronse bij Oudenaarde, 27 juli 1638[noot 16]), volgde in 1623 zijn vader op als graaf van Nassau-Siegen. Huwde in Brussel op 13 augustus 1618 met prinses Ernestine Yolande van Ligne (2 november 1594 – Brussel, 4 januari 1663).
  3. Elisabeth (Slot Dillenburg, 8 november 1584 – Landau, 26 juli 1661), huwde in Wildungen in november 1604[noot 17] met graaf Christiaan van Waldeck-Wildungen (Slot Eisenberg, 24/25 december 1585 – Burcht Waldeck, 31 december 1637).
  4. Adolf (Slot Dillenburg, 8 augustus 1586 – Xanten, 7 november 1608), was ritmeester in Staatse dienst.
  5. Juliana (Slot Dillenburg, 3 september 1587[noot 18]Eschwege, 15 februari 1643[noot 19]), huwde op Slot Dillenburg op 21 mei 1603Jul.[noot 20] (Beilager) en in Kassel op 4 juni 1603Jul. (Heimführung)[35] met landgraaf Maurits ‘de Geleerde’ van Hessen-Kassel (Kassel, 25 mei 1572 – Eschwege, 15 maart 1632).
  6. Anna Maria (Slot Dillenburg, 3 maart 1589 – 22 februari 1620), huwde in Dillenburg op 3 februari 1611Jul.[noot 21] met Johan Adolf van Daun-Falkenstein-Broich (ca. 1581 – 13 maart 1653), graaf van Falkenstein en Broich.
  7. Johan Albert (Dillenburg, 8 februari 1590[noot 22] – aldaar, 1590).
  8. Willem (Dillenburg, 13 augustus 1592[noot 23]Orsoy, 7/17 juli 1642[noot 24]), was sinds 1624 graaf in een deel van Nassau-Siegen en sinds 1633 veldmaarschalk van het Staatse leger. Huwde op Slot Siegen op 17 januari 1619[noot 25] met gravin Christiane van Erbach[noot 26] (5 juni 1596 – Culemborg, 6 juli 1646[noot 27]).
  9. Anna Johanna[noot 28] (Slot Dillenburg, 2 maart 1594Jul.[noot 29] – Den Haag, december 1636[noot 30]), huwde op Slot Broich bij Mülheim an der Ruhr op 19 juni 1619[noot 31] met Johan Wolfert van Brederode (Heusden (?), 12 juni 1599 – Kasteel Petersheim bij Maastricht, 3 september 1655), heer van Brederode, Vianen, Ameide en Cloetingen.
  10. Frederik Lodewijk (2 februari 1595 – Dillenburg, 22 april 1600Jul.[noot 32]).
  11. Magdalena (23 februari 1596 – 6 december 1662[noot 33]), huwde eerst in augustus 1631 met Bernhard Moritz Freiherr von Oeynhausen-Velmede[noot 34] (1602 – Leipzig, 20 november 1632) en hertrouwde op 25 augustus 1642 met Philipp Wilhelm Freiherr von Innhausen und Knyphausen (20 maart 1591 – Bremen, 5 mei 1652).
  12. Johan Frederik (10 februari 1597[noot 35] – 1597[noot 36]).
  • Graaf Johan Ernst van Nassau-Siegen (1582-1617).
    Graaf Johan Ernst van Nassau-Siegen (1582-1617).
  • Graaf Johan VIII ‘de Jongere’ van Nassau-Siegen (1583-1638).
    Graaf Johan VIII ‘de Jongere’ van Nassau-Siegen (1583-1638).
  • Graaf Adolf van Nassau-Siegen (1586-1608).
    Graaf Adolf van Nassau-Siegen (1586-1608).
  • Gravin Juliana van Nassau-Siegen (1587-1643).
    Gravin Juliana van Nassau-Siegen (1587-1643).
  • Graaf Willem van Nassau-Siegen (1592-1642).
    Graaf Willem van Nassau-Siegen (1592-1642).
  • Gravin Anna Johanna van Nassau-Siegen (1594-1636).
    Gravin Anna Johanna van Nassau-Siegen (1594-1636).

Voorouders

Voorouders van Magdalena van Waldeck-Wildungen
Betovergrootouders Wolraad I van Waldeck-Waldeck
(ca. 1399–1475)
⚭ vóór 1440
Barbara van Wertheim
(1420/22–na 1443)
Johan IV van Nassau-Siegen
(1410–1475)
⚭ 1440
Maria van Loon-Heinsberg
(1424–1502)
Diederik IV van Runkel
(?–1462)

Anastasia van Isenburg-Wied
(?–1429)
Johan VII van Rollingen
(?–1457)
⚭ ca. 1437
Margaretha van Sierck
(?–1496)
Gerlach I van Isenburg-Grenzau
(?–1485)
⚭ 1425
Jutta van Eppstein-Münzenberg
(?–1455)
Arnold VII van Sierck
(?–1440)

Eva van Stein
(?–1485)
Nicolaas VI van Hunolstein-Neumagen
(?–1453)

?
(?–?)
Johan IV van Boulay
(?–1468)
⚭ 1435
Elisabeth van Autel
(?–1475)
Overgrootouders Filips I van Waldeck-Waldeck
(1445–1475)
⚭ 1464
Johanna van Nassau-Siegen
(1444–1468)
Willem van Runkel
(?–1489)
⚭ 1454
Irmgard van Rollingen
(?–1514)
Gerlach II van Isenburg-Grenzau
(?–1500)
⚭ 1455
Hildegard van Sierck
(?–1490)
Hendrik van Hunolstein-Neumagen
(?–1486)
⚭ 1466
Elisabeth van Boulay
(?–1507)
Grootouders Hendrik VIII van Waldeck-Wildungen
(1465–1513)
⚭ vóór 1492
Anastasia van Runkel
(?–1502/03)
Salentijn VII van Isenburg-Grenzau
(vóór 1470–1534)

Elisabeth van Hunolstein-Neumagen
(ca. 1475–1536/38)
Ouders Filips IV van Waldeck-Wildungen
(1493–1574)
⚭ 1554
Jutta van Isenburg-Grenzau
(?–1564)

Externe links

  • (en) Hanau op: An Online Gotha, by Paul Theroff.
  • (de) Hanau-Münzenberg, Magdalena Gräfin von op: Landesgeschichtliches Informationssystem Hessen (LAGIS).
  • (en) Nassau op: Medieval Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families, compiled by Charles Cawley.
  • (en) Nassau Part 5 op: An Online Gotha, by Paul Theroff.
  • (en) Waldeck op: An Online Gotha, by Paul Theroff.
Bronnen, noten en/of referenties
  • (nl) Aa, A.J. van der, ʻBrederode (Joan Wolfert van)ʼ in: Biographisch Woordenboek der Nederlanden, bevattende levensbeschrijvingen van zoodanige personen, die zich op eenigerlei wijze in ons vaderland hebben vermaard gemaakt. Tweede deel. Tweede stuk, J.J. van Brederode, Haarlem (1855), p. 1265-1268.
  • (de) Aßmann, Helmut, Menk, Friedhelm (1996). Auf den Spuren von Nassau und Oranien in Siegen. Gesellschaft für Stadtmarketing Siegen e.V., Siegen.
  • (nl) Blok, P.J., ʻJohan VIIʼ in: Molhuysen, P.C. en Blok, P.J. (redactie), Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek. Eerste deel, A.W. Sijthoff, Leiden (1911), p. 1221.
  • (nl) Blok, P.J., ʻJohan (Johann), de Jongere, graaf van Nassau-Siegenʼ in: Molhuysen, P.C. en Blok, P.J. (redactie), Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek. Eerste deel, A.W. Sijthoff, Leiden (1911), p. 1221-1222.
  • (de) Clercq, Carlo de, ʻDie katholischen Fürsten von Nassau-Siegenʼ in: Nassauische Annalen. Band 73, Wiesbaden (1962), p. 129-152.
  • (nl) Deconinck, J. & J., ʻGenealogie van de Heren van Ronse (De Families Nassau-Siegen en Mero-de-Westerloo)ʼ in: Annalen. Geschied- en oudheidkundige kring van Ronse en het tenement van Inde, Ronse/Renaix (1965), p. 103-118.
  • (de) Dek, A.W.E. (1962). Graf Johann der Mittlere von Nassau-Siegen und seine 25 Kinder. Krips Repro, Rijswijk.
  • Dek, A.W.E. (1968). De afstammelingen van Juliana van Stolberg tot aan het jaar van de Vrede van Münster. Spiegel der Historie. Maandblad voor de geschiedenis der Nederlanden 1968 (7/8): 288-303
  • Dek, A.W.E. (1970). Genealogie van het Vorstenhuis Nassau. Europese Bibliotheek, Zaltbommel.
  • (de) Ehrenkrook, Hans Friedrich von, Förster, Karl; Marchtaler, Kurt Erhard (1928). Ahnenreihen aus allen deutschen Gauen. Beilage zum Archiv für Sippenforschung und allen verwandten Gebieten. Verlag für Sippenforschung und Wappenkunde C.A. Starke, Görlitz.
  • (de) Glawischnig, Rolf, ʻJohann VII.ʼ in: Neue Deutsche Biographie. Band 10, Duncker & Humblot, Berlin (1974), p. 501. ISBN 3‑428‑00191‑5.
  • (de) Glawischnig, Rolf, ʻJohann VIII.ʼ in: Neue Deutsche Biographie. Band 10, Duncker & Humblot, Berlin (1974), p. 501-502. ISBN 3‑428‑00191‑5.
  • (de) Haarmann, Torsten (2014). Das Haus Waldeck und Pyrmont. Mehr als 900 Jahre Gesamtgeschichte mit Stammfolge, Deutsche Fürstenhäuser Heft 35. Börde-Verlag, Werl. ISBN 978‑3‑981‑4458‑2‑4.
  • (nl) Heniger, J., ʻGenealogische tabellenʼ in: Koenhein, A.J.M. e.a. (red.), Johan Wolfert van Brederode 1599-1655. Een Hollands edelman tussen Nassau en Oranje, Historische Vereniging Het Land van Brederode, Vianen/Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, Zutphen (1999), p. 133-135. ISBN 90‑5730‑034‑6.
  • (de) Hoffmeister, Jacob Christoph Carl (1883). Historisch-genealogisches Handbuch über alle Grafen und Fürsten von Waldeck und Pyrmont seit 1228. Verlag Gustav Klaunig, Cassel.
  • (fr) Huberty, Michel, Giraud, Alain; Magdelaine, F. & B. (1976). l’Allemagne Dynastique. Tome I: Hesse-Reuss-Saxe. Alain Giraud, Le Perreux.
  • (fr) Huberty, Michel, Giraud, Alain; Magdelaine, F. & B. (1981). l’Allemagne Dynastique. Tome III: Brunswick-Nassau-Schwarzbourg. Alain Giraud, Le Perreux.
  • (fr) Huberty, Michel, Giraud, Alain; Magdelaine, F. & B. (1987). l’Allemagne Dynastique. Tome V: Hohenzollern-Waldeck-Familles alliées A-B. Alain Giraud, Le Perreux-sur-Marne.
  • (de) Joachim, Ernst, ʻJohann der Mittlere von Nassau-Siegenʼ in: Allgemeine Deutsche Biographie. Band 14, Duncker & Humblot, Leipzig (1881), p. 265-266.
  • (de) Joachim, Ernst, ʻJohann der Jüngere von Nassau-Siegenʼ in: Allgemeine Deutsche Biographie. Band 14, Duncker & Humblot, Leipzig (1881), p. 266-268.
  • (de) Knetsch, Carl (1931). Das Haus Brabant. Genealogie der Herzoge von Brabant und der Landgrafen von Hessen. II. Teil: Die Nachkommen Philipps des Grossmütigen. Historischer Verein für das Großherzogtum Hessen, Darmstadt.
  • (nl) Koenhein, A.J.M.; Heniger, J., ʻJohan Wolfert van Brederode 1599-1655 – ʻIn Opbloey neergetoghenʼʼ in: Koenhein, A.J.M. e.a. (red.), Johan Wolfert van Brederode 1599-1655. Een Hollands edelman tussen Nassau en Oranje, Historische Vereniging Het Land van Brederode, Vianen/Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, Zutphen (1999), p. 9-46. ISBN 90‑5730‑034‑6.
  • (fr) Ligne née Cossé-Brissac, Princesse de (1936). Claire Marie de Nassau, Princesse de Ligne. l'Édition universelle, Brussel.
  • (de) Lück, Alfred (1981). Siegerland und Nederland, 2. Auflage. Siegerländer Heimatverein e.V., Siegen [1967].
  • (de) Lück, Alfred, Wunderlich, Hermann (1956). Die Fürstengruft zu Siegen. Verkehrsverein Siegen e.V., Siegen [1952].
  • (de) Menk, Friedhelm (1971). Quellen zur Geschichte des Siegerlandes im niederländischen königlichen Hausarchiv. Stadt Siegen/Forschungsstelle Siegerland, Siegen.
  • (de) Menk, Friedhelm, ʻDie nassauischen Begräbnisstätten in der ev. Stadtkirche zu Dillenburgʼ in: Pletz-Krehahn, Hans-Jürgen (Hg.), 650 Jahre Stadt Dillenburg. Ein Text- und Bildband zum Stadtrechtsjubiläum der Oranierstadt, Verlag E. Weidenbach GmbH + Co. KG, Dillenburg (1994), p. 119-125.
  • (de) Menk, Friedhelm, ʻDie Fürstengruft zu Siegen und die darin von 1669 bis 1781 erfolgten Beisetzungenʼ in: Burwitz, Ludwig u.a. (Redaktion), Siegener Beiträge. Jahrbuch für regionale Geschichte 9, Geschichtswerkstatt Siegen – Arbeitskreis für Regionalgeschichte e.V., Siegen (2004), p. 183-202.
  • (de) Muller, P.L., ʻWilhelm (Graf von Nassau-Siegen und Dillenburg)ʼ in: Allgemeine Deutsche Biographie. Band 43, Duncker & Humblot, Leipzig (1898), p. 133.
  • (de) Oeynhausen, Julius Graf von, Grotefend, H. (1889). Geschichte des Geslechts von Oeynhausen. Aus gedruckten und ungedruckten Quellen. Dritter Theil: Biographische Bearbeitung. Wilhelm Rommel, Frankfurt am Main.
  • (de) Pletz-Krehahn, Hans-Jürgen, ʻBeisetzungen in den 15 Grabstellen der Dillenburger Nassauergruftʼ in: Pletz-Krehahn, Hans-Jürgen (Hg.), 650 Jahre Stadt Dillenburg. Ein Text- und Bildband zum Stadtrechtsjubiläum der Oranierstadt, Verlag E. Weidenbach GmbH + Co. KG, Dillenburg (1994), p. 115-118.
  • (nl) Romein, J.M., ʻBrederode, Joan Wolfert vanʼ in: Molhuysen, P.C. en Kossmann, F.K.H. (redactie), Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek. Tiende deel, A.W. Sijthoff, Leiden (1937), p. 125-126.
  • (de) Textor von Haiger, Johann (1617). Nassauische Chronik. Christoph Raab, Herborn.
  • Vorsterman van Oyen, A.A. (1882). Het vorstenhuis Oranje-Nassau. Van de vroegste tijden tot heden. A.W. Sijthoff en J.L. Beijers, Leiden en Utrecht.

Voetnoten

  1. De overige bronnen vermelden geen overlijdensplaats.
  2. Oudere bronnen die beide ouders vermelden, noemen andere ouders.
  3. Dek (1970), p. 86 vermeldt gehuwd in Hanau.
  4. De overige bronnen die een huwelijksplaats vermelden, schrijven gehuwd in Dillenburg.
  5. Glawischnig (1974) vermeldt geboren in Siegen. Alle oudere bronnen die een geboorteplaats vermelden, schrijven geboren in Dillenburg.
  6. De overige bronnen die een overlijdensplaats vermelden, schrijven overleden in Siegen.
  7. Op een na alle bronnen die een volledige overlijdensdatum vermelden, noemen deze datum. Alleen Glawischnig (1974) vermeldt de datum 7 oktober 1623. Het is niet duidelijk of de auteur bedoeld heeft om de door de andere bronnen vermelde datum om te rekenen naar de Gregoriaanse kalender, noch of die door de andere bronnen vermelde datum volgens de Juliaanse kalender is.
  8. Johan Filips van Nassau-Idstein was de oudste zoon van Maria van Nassau-Siegen, een jongere zuster van Johan VII ‘de Middelste’.
  9. Glawischnig (1974) vermeldt gehuwd in Rotenburg/Fulda. Textor von Haiger (1617), p. 153 vermeldt gehuwd in Rotenburg in Hessen en specifieert dat het daarbij ging om de Beilager en dat de Heimführung plaatsvond op 3 september 1603 in Dillenburg.
  10. Op een na alle bronnen die een volledige huwelijksdatum vermelden, noemen deze datum. Alleen Glawischnig (1974) vermeldt de datum 6 september 1603. Het is niet duidelijk of de auteur bedoeld heeft om de door de andere bronnen vermelde datum om te rekenen naar de Gregoriaanse kalender, noch of die door de andere bronnen vermelde datum volgens de Juliaanse kalender is.
  11. De overige bronnen die de overlijdensplaats en -datum vermelden, schrijven overleden in Siegen op 10 april 1658.
  12. Lück & Wunderlich (1956), p. 27 vermelden echter de datum 26 april 1690.
  13. “Dek (1962) en Dek (1968) schrijven dat hij op Slot Dillenburg werd geboren, maar Dek (1970) corrigeert dat en geeft Siegen als geboorteplaats, hetgeen wordt bevestigd door Menk (1971), p. 18. Dek (1962) geeft als geboortedatum zondag 21‑10‑1582, hetgeen overeenkomt met de Juliaanse kalender.”[30]
  14. “Dek (1962) geeft Udine aan als de plaats van overlijden. Zie het dossier in het Koninklijk Huisarchief (4/135), getiteld: «Ableben von Johann Ernst, Erbgraf zu Nassau-Siegen den 17 September stil veteri (1617) in Mitternacht zu Udine». Het daarin vervatte overlijdensbericht, evenals andere berichten die in het Staatsarchief te Wiesbaden (170III 1617 Sep. Dez.) of in het Staatsarchief te Marburg (Bestand 115, Waldeck 2, Nassau 339) zijn aangetroffen, zijn alle op 27‑9 (dus nieuwe stijl) vanuit Udine verzonden door de broer van de overledene, en geven aan dat het overlijden, na een ziekte van drie of vier weken, heeft plaatsgevonden, hetzij «heute diese Nacht umb 12 Uhr», hetzij «le 26, environ à minuit». Al deze informatie is consistent, en we kunnen er zeker van zijn dat de graaf stierf tijdens het beleg van Udine, in de nacht van 16 op 17‑9‑1617 o.s. Zie ook een document betreffende zijn overlijden, ter gelegenheid van zijn begrafenis op 19‑4‑1618 in Siegen (Koninklijk Huisarchief 3/1072): «27 Septembris, Anno 1617 ohngefehr umb Mitternacht … zu Udina».”[31]
  15. “Geboorteplaats vermeld in Dek (1962), Dek (1968), Dek (1970) en in zijn biografie (Koninklijk Huisarchief IV, 1638). Dek (1962) zegt dat hij geboren is op zondag 29‑9‑1583, dus oude stijl.”[32]
  16. “In Genealogisches Handbuch des Adels XXXIII, 51 staat abusievelijk dat hij in Roubaix, Vlaanderen, is overleden. Hij overleed in 1638 op zijn landgoed in Ronse, bij Oudenaarde in Oost-Vlaanderen (zie de Clercq (1962), p. 132, die veel details geeft over zijn dood en begrafenis). Kasteel Ronse ging vervolgens over naar de Merodes, en werd verkocht en afgebroken in 1823 (zie de Ligne (1936), p. 26). De datum van overlijden die door alle auteurs wordt vermeld, 27‑7‑1638, is die welke voorkomt in de kennisgevingen die vanuit Ronse werden verzonden, waar de nieuwe kalender van kracht was. Het is dus hoogstwaarschijnlijk 27‑7, nieuwe stijl.”[32]
  17. “Wildungen 19‑11‑1604 bij Dek (1962) (datum bevestigd in Europäische Stammtafeln I, 117). Wildungen 29‑11‑1604 (n.s.?) bij von Ehrenkrook, et al. (1928) I, 195 en 409. Europäische Stammtafeln I, 139 daarentegen plaatst het huwelijk op 18‑11‑1604, hetgeen de datum is die Hoffmeister (1883) opgeeft. In een origineel exemplaar van dat laatstgenoemde werk met handgeschreven aantekeningen van verschillende archivarissen, dat zich in het Staatsarchief te Marburg bevindt, staat echter dat de volgende inscriptie over Elisabeth op de doopvont van Arolsen staat: «dicta Ao 1604 19 Novemb. et Nuptiae Wildungen celebratae».”[33]
  18. “Geboorteplaats in Dek (1962), met de datum 3‑9 die ook in Europäische Stammtafeln I, 98 wordt gevonden, terwijl Europäische Stammtafeln I, 117 8‑9 geeft. Wij hebben de eerste van deze twee data gekozen omdat de «Personalia» in de begrafenisrede (geciteerd door Knetsch (1931)) zegt dat zij is geboren op Slot Dillenburg op 3 september 1587 «abends zwischen 7 und 8 Uhr».”[34]
  19. “Zie Dek (1962) en Knetsch (1931). De laatste noemt als bronnen: a) Schminke, Geschichte von Eschwege, 1857, p. 14; b) «Personalia» in de begrafenisrede: «abends zwischen 5 und 6 Uhr»; c) Kennisgeving van landgravin Amalia Elisabeth, Kassel 16‑2‑1643; d) Kennisgeving van landgraaf Herman van Hessen-Rotenburg (archief van Dresden N. 8658).”[34]
  20. “Op 21‑5‑1603, bij Europäische Stammtafeln I, 117. Op 22‑5‑1603 bij Europäische Stammtafeln I, 98 en bij Dek (1962) en Dek (1970) (plaats van huwelijk: Dillenburg). Knetsch (1931) geeft ook Dillenburg 22‑5 (volgens de Annalen van de Universiteit van Marburg). Volgens deze auteur (die verwijst naar de Hessische huwelijksaangelegenheden) was het het huwelijkscontract (pactum dotale) dat op 21‑5 werd ondertekend; maar hij voegt eraan toe dat het «présent du lendemain» (Morgengabeverschreibung) op de 22e werd ondertekend. Deze aanwijzing bevestigt dat het huwelijk op de 21e religieus werd voltrokken (en in de nacht van de 21e op de 22e werd geconsummeerd): wij vinden namelijk in het Staatsarchief te Wiesbaden (130II 2380II d) een uitnodigingsbrief die op 11‑5‑1603 vanuit Dillenburg werd verzonden en waarin de graaf van Nassau-Ottweiler werd verzocht op de 18e in Dillenburg aan te komen om het huwelijk bij te wonen «zur Vollziehung des ehelichen BEYLAGERS auff Sambstag den 21 hujus alhier». Er bestaat dus geen twijfel over dat de datum van de religieuze plechtigheid zaterdag 21‑5‑1603 is (dus oude stijl).”[34]
  21. “Het huwelijk vond plaats in Dillenburg bij Dek (1962) en Dek (1970), die de plechtigheid plaatsen op 2‑6‑1611 (2‑2 bij Europäische Stammtafeln I, 117 en IV, 137). Zie in het Koninlijk Huisarchief (4/134) een uitnodiging «uff Sambstagk den 2 Tagk künftigen Monats Februari … gegen Abend zeitlich einkommen und Sontags der christliche Kirchgang und Hochzeitlich Ehrentagk gehalten werden soll». Dus er is geen twijfel over de datum 3‑2, oude stijl.”[34]
  22. “Dek (1962) en Dek (1970) zeggen dat hij in Dillenburg is geboren op 9‑2‑1590. De geboorteplaats lijkt inderdaad voor de hand te liggen, aangezien de doop plaatsvond in Dillenburg (zie Koninlijk Huisarchief 3/1047) op 22 februari. In feite was de geboortedatum niet de 9e, maar de 8e. In het Koninklijk Huisarchief (4/1331 II) vinden wij documenten betreffende de erfenis van de eerste echtgenote van Johan ‘de Middelste’, geboren gravin van Waldeck: er is sprake van de eerste van de broers die in 1590 overleed «der erste mit Todt abgegangen Anno 1590 … Herrchen Hanns Albrecht … geboren den 8 Februar 1590, auch in demselben Jahr wieder mit Todt abgangen». In hetzelfde dossier bevindt zich een briefwisseling tussen Johan ‘de Middelste’ en zijn dochter Elisabeth. In de brief van 25‑2‑1619 noemt de graaf Johan Albert, zijn zoon, die in 1590 werd geboren en in datzelfde jaar overleed.”[34]
  23. Europäische Stammtafeln zegt dat hij op 12‑8‑1592 is geboren, een datum die door Dek (1970) wordt bevestigd, met vermelding van de geboorteplaats. Maar een kennisgeving van de vader uit Siegen van 24 augustus 1592 (zie Staatsarchief Wiesbaden 170III, Korrespondenzen) geeft als datum «13 hujus».”[36]
  24. “Zie Menk (1967), p. 57. De auteur stelt vast dat het overlijden plaatsvond in Orsoy (Nederrijn) op donderdag 7/17 juli 1642, tussen een en twee uur ’s middags, en baseert zich op de documenten die zijn aangetroffen in het Koninklijk Huisarchief (IV, 1444): een kennisgeving gericht aan de weduwe vanuit Orsoy op 7/17 juli 1642 («heute den 7/17 disses …») en een overlijdensbericht van een priester uit Kampen («Donnerstag, den 7/17 juli 1642 zwischen 1 u. 2 Uhr nachmittags zu Orsoy …»).”[36]
  25. “Het huwelijk zou hebben plaatsgevonden op 20-8-1616, volgens Europäische Stammtafeln. Dek (1970) zit dichter bij de waarheid als hij de datum van 16‑1‑1619 naar voren schuift (zonder plaats). Het is namelijk op 17‑1‑1619 dat de plechtigheid ter gelegenheid van de doop van Johan Ernst werd gevierd, die op 10‑1, oude stijl, te Siegen had plaatsgevonden (zie Staatsarchief Wiesbaden 170III: graaf Ernst Casimir van Nassau-Diez antwoordt aan zijn broer Johan ‘de Middelste’ van Nassau-Siegen over het huwelijk dat volgde op de recente doop in Siegen «auf nächstabgewichener Kindstauf zu Siegen mit dem Fraulein zu Erbach sein hochzeitliches Beilager gehalten». Zie ook Koninklijk Huisarchief (4/1591 II): Johan ‘de Middelste’ schrijft op 2‑1‑1619 in Siegen aan zijn dochter Juliana met het verzoek om op de avond van de 16e te komen om op de 17e de bruiloft van Willem bij te wonen. Op 3‑1‑1619 verzoekt Willem persoonlijk de landgraaf van Hessen-Kassel om op de 16e ’s avonds te komen om zijn huwelijk bij te wonen dat «den 17 dieses allhier» zal plaatsvinden. Het is het huwelijkscontract dat werd ondertekend op de 16e, in Siegen.”[36]
  26. In enkele Nederlandse bronnen wordt ze Christina genoemd.
  27. “Zie Dek (1962). Anderzijds geeft haar dochter Maria Magdalena vanuit Culemborg op 9‑7‑1646 kennis dat het overlijden plaatsvond «auf den 1 huius des Vormittags um zehn Uhr».”[36]
  28. Huberty, et al. (1981), p. 234 vermeldt alleen de voornaam Anne, Romein (1937), p. 125-126, Van der Aa (1855), p. 1267 en Textor von Haiger (1617), p. 172 alleen de voornaam Anna.
  29. “Ze is gedoopt te Siegen op zondag 17‑3‑1594 (zie Staatsarchief Wiesbaden 170III), brief van graaf Wolfgang Ernst I van Ysenburg-Büdingen. Uit een andere kennisgeving die bewaard is gebleven in het archief van de vorsten van Isenburg-Büdingen-Birstein op Slot Büdingen blijkt duidelijk dat de datum 23‑2‑1594, aangegeven door Dek (1962) en alle gedrukte genealogieën, onjuist is. In de brief, gedateerd Dillenburg 3 März 1594, staat dat Anne geboren is «verschiedenen Tag … und Sonntag Judicae den 17ten Marty … getauft». De verwijzing naar zondag 17 maart geeft duidelijk aan dat de schrijver van de brief de oude stijl gebruikte en dat, wanneer hij spreekt over een geboorte die de dag ervoor plaatsvond, dit alleen een geboorte kan zijn die plaatsvond op 2 maart, oude stijl. De vergissing kan te wijten zijn aan het feit dat in Holland (waar de gravin later woonde) de nieuwe stijl in gebruik was. Waarschijnlijk dacht men dat haar geboortedatum berekend was volgens de nieuwe kalender en herleidden Duitse auteurs deze tot de oude kalenderdatum, wat inderdaad de foutieve datum van 23 februari is.”[37]
  30. “De plaats van overlijden in Dek (1970), met de datum 7‑12‑1636 (zoals in Europäische Stammtafeln). Bij deze informatie moet echter een serieus voorbehoud worden gemaakt, aangezien de klok in de Grote Kerk in Den Haag pas op 23 december 1636 voor haar werd geluid. Zie het register van vergoedingen ontvangen voor het openen van graven of het luiden van de klok (kerkelijke registers inv. n2. 68, f. 16v.). Deze mededeling is afkomstig van het Gemeentearchief in Den Haag, volgens welke toen nog geen feitelijke overlijdensakten bestonden.”[38]
  31. “Volgens Dek (1970) en Europäische Stammtafeln vond het huwelijk plaats op 14‑6, maar in het Staatsarchief Wiesbaden 170III vinden we een brief van Jakob Schickhard, gericht aan Johan ‘de Middelste’, graaf van Nassau-Siegen, die met alle details verhaalt over de plechtigheid die op 19‑6 in Broich werd gevierd en vervolgens het vertrek van het echtpaar naar Vianen. Deze brief is gedateerd Siegen 30 juni 1619. Zie ook Koninklijk Huisarchief IV/1345. Het contract werd ondertekend te Siegen op 18‑3‑1619 (Koninklijk Huisarchief 4/1346 I).”[38]
  32. “Zie Staatsarchief Wiesbaden (170III). Johan ‘de Middelste’ schrijft op 23‑4‑1600 vanuit Dillenburg aan zijn zoon Adolf om hem op de hoogte te stellen van het overlijden van zijn jongere broer, Frederik Lodewijk «den 22. dieses, am Abend ungefähr um acht Uhr». Hij kondigt de begrafenis aan voor de volgende dag, donderdag, wat bewijst dat de datum van overlijden wordt berekend volgens de oude stijl.”[38]
  33. “De overlijdensdatum, opgegeven door Europäische Stammtafeln, lijkt zeer plausibel. Anderzijds kunnen wij de aanwijzing van Dek (1970) dat de gravin op 31‑7‑1661 in Bremen is overleden, niet aanvaarden. Wij vonden in het Staatsarchief Marburg (115, Waldeck 2, Nassau 343) een kopie van het testament met codicil. De gravin testeerde in Verden op 4‑4‑1658 en op 29‑11‑1662. Er is dus alle reden om aan te nemen dat zij in die stad is overleden.”[38]
  34. “Het lijkt erop dat Dek (1970) hem ten onrechte de titel van graaf heeft gegeven. In Von Oeynhausen & Grotefend (1889) wordt hij baron van het keizerrijk genoemd.”[38]
  35. “Zie Textor von Haiger (1617). De auteur schrijft dat Johan Frederik is geboren op 10‑2, tussen elf en twaalf uur ’s avonds.”[38]
  36. “Zie Textor von Haiger (1617): «ist von dieser Welt im selbigen Jahr wiederumb abgeschieden und in die Pfarrkirche zu Dillenburg begraben». Er is dus alle reden om aan te nemen dat geboorte en overlijden plaatsvonden in Dillenburg, dat in die tijd ook de residentie van de familie was. Dek (1970) plaatst het overlijden in 1598.”[38]

Referenties

  1. Alle bronnen vermelden alleen dit geboortejaar.
  2. a b c d e f g h i j Menk (2004), p. 194.
  3. a b c d e Aβmann & Menk (1996).
  4. Alle bronnen die een volledige overlijdensdatum vermelden, noemen deze datum.
  5. a b c d e f Dek (1970), p. 86.
  6. a b Dek (1968), p. 232.
  7. Dek (1968), p. 231.
  8. a b Dek (1968), p. 229.
  9. Dek (1968), p. 228.
  10. Dek (1968), p. 233-234.
  11. a b c Menk (2004), p. 193-194.
  12. Alle bronnen die een volledige huwelijksdatum vermelden, noemen deze datum.
  13. a b c d Menk (2004), p. 193.
  14. a b Alle bronnen die een volledige geboortedatum vermelden, noemen deze datum.
  15. Lück (1981), p. 126.
  16. Alle bronnen die beide ouders vermelden, noemen deze ouders.
  17. Lück (1981), p. 92.
  18. (de) Gesamtkatalog deutschsprachiger Leichenpredigten. Geraadpleegd op 8 augustus 2021.
  19. Textor von Haiger (1617), p. 153.
  20. a b Huberty, et al. (1981), p. 219.
  21. Vorsterman van Oyen (1882), p. 115.
  22. a b Lück & Wunderlich (1956), p. 27.
  23. a b Lück & Wunderlich (1956), p. 33.
  24. Menk (2004), p. 184.
  25. Dek (1968), p. 242.
  26. Huberty, et al. (1981), p. 233-234.
  27. Dek (1970), p. 86-89.
  28. Dek (1968), p. 248-249.
  29. Vorsterman van Oyen (1882), p. 115-118.
  30. Huberty, et al. (1981), p. 246.
  31. Huberty, et al. (1981), p. 246-247.
  32. a b Huberty, et al. (1981), p. 247.
  33. Huberty, et al. (1981), p. 248.
  34. a b c d e Huberty, et al. (1981), p. 249.
  35. Textor von Haiger (1617), p. 153.
  36. a b c d Huberty, et al. (1981), p. 250.
  37. Huberty, et al. (1981), p. 250-251.
  38. a b c d e f g Huberty, et al. (1981), p. 251.
Bibliografische informatie