Chronische lyme

Esculaap
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Chronische lyme is waarschijnlijk een aandoening die zou ontstaan na een eerder doorgemaakte lyme-infectie, die niet (voldoende) werd behandeld. De ziekte omvat een breed scala aan symptomen waarvoor geen wetenschappelijk bewijs bestaat dat deze verband houden met een Borrelia burgdorferi-infectie.[1] Er is geen klinisch bewijs dat aantoont dat de ziekte van Lyme kan persisteren na een antibioticakuur.[2]

Verwarring over de term

De benaming "chronisch" was een benaming van het derde stadium van de ziekte van Lyme. De term duidde in eerste instantie eenvoudigweg aan dat de ziekte al lang zou kunnen bestaan, zonder enige verantwoordelijkheid aan een bepaald ziektemechanisme te geven. Het gebruik van de term varieerde, en werd soms ook ingezet wanneer er een langdurig klachtenbeeld was, zonder klinische bewijzen.[3]

In de late jaren 90 besloot het IDSA (de Infectious Diseases Society of America) het gebruik van de term te ontmoedigen, wat leidde tot stigmatisatie van degenen (artsen en patiënten), die de term bleven gebruiken. De term post-lymesyndroom werd door het IDSA, en de eveneens Amerikaanse CDC (Centers for Disease Control) geïntroduceerd als alternatieve benaming voor patiënten die symptomen bleven ervaren na behandeling, zonder objectiveerbare bevindingen. Aangezien er geen testen zijn die aan kunnen tonen dat de ziekte van Lyme voorbij is (door bv de bacteriële uitroeiing aan te tonen), of een test die het bestaan van post-lymesyndroom bevestigd, wordt ook aan deze terminologie getwijfeld.[3]

Internationaal is er (anno 2020) geen overeenstemming over het gebruik van de diverse benamingen.

Controverses

Over het bestaan van chronische lyme zijn binnen de wetenschap verschillende controverses.[4]

Meningsverschil over de diagnose

Er zijn verschillende discussies over de kwaliteit en nauwkeurigheid van testen veroorzaakt door tekenbeten. Waar sommige artsen enkel afgaan op het klinische beeld en de uitslag van een laboratoriumtest, is er een andere groep artsen die naast de laboratoriumtest ook de mogelijkheid tot blootstelling, comorbiditeit van andere diagnoses en andere risicofactoren meeweegt.[4]

Meningsverschil over behandeling van de ziekte van Lyme

De ziekte van Lyme is een gecompliceerde ziekte met een variërend klachtenpatroon, afhankelijk van de ernst van de besmetting en de reactie van het lichaam. Er is met name discussie over hoelang een patiënt behandeld zou moeten worden met antibiotica, afhankelijk van de symptomen en de duur van de eerdere behandeling(en).[4]

Meningsverschil over de behandeling van chronische lyme

Door de controverse over de diagnose en de controverse over de eerste behandeling, lopen ook de meningen over de behandeling van chronische lyme uiteen. Volgens de definitie van de ILADS gaat de eerste acute infectie na verloop van tijd over in een chronische infectie. Symptomen van deze veronderstelde chronische variant zijn onder andere slaapproblemen, algehele vermoeidheid en neuropathische pijn. Door deze symptomen worden bijvoorbeeld fibromyalgie en CVS genoemd als alternatieve diagnoses, omdat de klachtenpatronen veel raakvlakken hebben.

Er worden verschillende middelen en producten aangedragen die zouden helpen bij chronische lyme. Onder deze behandelingen is ook het langdurige gebruik van antibiotica, terwijl er geen bewijs van een (doorgemaakte) infectieziekte bestaat. Sommige onderzoeken hebben uitgewezen dat personen met chronische lyme die langdurige antibioticakuren kregen het qua gezondheid niet beter doen dan degenen die placebo's toegediend kregen.[5]

De ontdekker van de ziekte van Lyme, Allen Steere, betwist het bestaan van Chronische Lyme[6] en kreeg beveiliging toegewezen na bedreigingen.[7][8][9][10]

Meningsverschil over de tijd van overdracht

Over het algemeen wordt aangenomen dat een teek 24-48 gehecht moet zijn aan de huid, om de ziekte van Lyme over te brengen. In onderzoek wordt erkend dat dit risico klein is, maar het ILADS benadrukt dat de uitslag van dit onderzoek door het CDC niet nul is.[11]

Duitse lymeklinieken in het nieuws

Er zijn klinieken in Duitsland die langdurige antibioticakuren aanbieden voor personen die ten onrechte geloven dat zij lijden aan de ziekte van Lyme. Een undercover bezoek van Zembla ontdekte toen dat de diagnostische testen van de kliniek niet betrouwbaar zijn: 85% van de gezonde proefpersonen kreeg ten onrechte de diagnose lyme. Er was ook sprake van misdiagnoses: zo waren er patiënten die eigenlijk leden aan amyotrofe laterale sclerose of de ziekte van Parkinson.[12]

Situatie in Nederland in het nieuws

Ook in Nederland bestaan er zorgklinieken die behandelingen aanbieden voor chronische lyme, onder andere in Amsterdam. De Monitor van de NCRV heeft in april 2017 aangetoond dat patiënten worden gediagnosticeerd en behandeld op basis van een onbetrouwbare lymetest uit Duitsland, de zogeheten LTT-test (lymfocyten transformatie test). Er is geen bewijs dat deze test betrouwbaar is.[13]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Feder, HM; Johnson, BJB; O'Connell, S; et al. (October 2007). A Critical Appraisal of "Chronic Lyme Disease" (PDF). NEJM. 357 (14): 1422–30. DOI:10.1056/NEJMra072023. PMID 17914043.
  2. Baker, P. J. (14 July 2010). Chronic Lyme disease: in defense of the scientific enterprise. The FASEB Journal. 24 (11): 4175–4177. DOI:10.1096/fj.10-167247. PMID 20631327.
  3. a b (en) Elizabeth L. Maloney, MD, Controversies in Persistent (Chronic) Lyme Disease. Journal of Infusion Nursing. Gearchiveerd op 11-11-2020. Geraadpleegd op 01-05-2020.
  4. a b c (en) Controversies and Challenges. ILADS. Gearchiveerd op 21 mei 2020. Geraadpleegd op 1 mei 2020.
  5. https://web.archive.org/web/20180903215229/https://www.niaid.nih.gov/diseases-conditions/lyme-disease-antibiotic-treatment-research
  6. https://web.archive.org/web/20180811200114/http://articles.chicagotribune.com/2010-12-08/health/ct-met-chronic-lyme-disease-20101207_1_chronic-lyme-corner-foundation-disease
  7. https://web.archive.org/web/20160713201355/http://www.nytimes.com/2001/06/17/magazine/17LYMEDISEASE.html
  8. https://web.archive.org/web/20110917040312/http://www.nature.com/nature/journal/v439/n7076/full/439524a.html
  9. https://web.archive.org/web/20190428201915/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16452949
  10. https://web.archive.org/web/20180831175618/http://www.slate.com/articles/health_and_science/medical_examiner/2013/07/the_new_york_times_chronic_lyme_disease_placebo_effects_and_misleading_anecdotes.html?via=gdpr-consent
  11. (en) Centers for Disease Control and Prevention, Transmission of the Lyme Disease Spirochete Borrelia mayonii in Relation to Duration of Attachment by Nymphal Ixodes scapularis (Acari: Ixodidae).. Geraadpleegd op 01-05-2020.
  12. https://web.archive.org/web/20180813005256/https://zembla.bnnvara.nl/nieuws/komende-uitzending-undercover-in-de-duitse-lyme-kliniek
  13. https://web.archive.org/web/20180829000307/https://www.kwakzalverij.nl/nieuws/lyme-held-geert-kingma-gebruikt-onbetrouwbare-test/