Broze russula

Broze russula
Broze russula
Taxonomische indeling
Rijk:Fungi (Schimmels)
Stam:Basidiomycota (Steeltjeszwam)
Klasse:Agaricomycetes
Onderklasse:ongeplaatst (incertae sedis)
Orde:Russulales
Familie:Russulaceae
Geslacht:Russula
Soort
Russula fragilis
(Pers.) Fr. (1838)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Broze russula op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Schimmels

De broze russula (Russula fragilis) is een schimmel die behoort tot de familie Russulaceae. Hij komt voor in bossen in Europa, Azië en Noord-Amerika. Het vruchtlichaam is klein en fragiel met een lange steel en kan een verscheidenheid aan kleuren hebben. Het is een ectomycorrhizavormende schimmel, wat wil zeggen dat hij een mutualistische symbiose aangaat met de buitenkant van boomwortels. Hij groeit onder een groot aantal soorten bomen, waaronder breedbladige bomen zoals berken en eiken, maar ook onder naaldbomen (spar) op neutrale tot zure voedselarme bodem.

Kenmerken

Uiterlijke kenmerken

Hoed

De hoed van de paddenstoel is gewelfd tot vlak en licht ingedeukt in het midden. De afmeting bij een volgroeid exemplaar bedraagt 2 tot 6 centimeter. De kleur van de hoed is divers: rood, purperrood, roze en groenige tinten, meestal een combinatie hiervan. De kleur wordt donkerder naar het midden toe. Bij oudere exemplaren vervaagt de kleur meestal. De rand van de hoed is zeer dun en bij oudere exemplaren vaak geribbeld door de smalle aanhechtingen van de lamellen.

Steel

De fragiele witte steel is 3 tot 6 centimeter hoog en heeft een doorsnede van 5 tot 15 millimeter.

Lamellen

De lamellen zijn wit tot lichtcrème en meestal duidelijke, met een vergrootglas zichtbare, gekartelde randen.

Vlees

Het gemakkelijk verbrokkelende vlees is wit van kleur.

Geur en smaak

De zwam ruikt fruitig en heeft een zeer scherpe smaak. Hij is niet geschikt voor consumptie.

Sporenprint

De sporenprint is wittig (Ib volgens Romagnesi).

Microscopische kenmerken

De sporen meten 7,5-9 × 6-8 µm en zijn geornamenteerd met wratjes van 0,5 µm hoog. Deze wratjes staan via lijnen in verbinding met elkaar en vormen zo een netwerk. De cystidia in de hoed zijn cilindrisch tot knotsvormig en 0 tot 2 maal gesepteerd.

Gelijkende soorten

De verbleekte broze russula's lijken sterk op de roze berkenrussula (Russula betularum) en groeien ook onder berken. Ook de sierlijke russula (R. gracillima) lijkt op de broze russula en heeft een vergelijkbare habitat. Beide gelijkende soorten hebben echter geen inkepingen op de lamellen.

Verspreiding en leefwijze

Europese verspreiding

De broze russula groeit in lanen en bossen in noordelijke gematigde streken van Europa, Azië en Noord-Amerika. In Nederland is het een zeer algemene soort.[1] In de late zomer en de herfst verschijnen de paddenstoelen, meestal in kleine groepen.

Foto's

  • Het ingedeukte centrum van de hoed is vaak donkerder gekleurd
    Het ingedeukte centrum van de hoed is vaak donkerder gekleurd
  • Na verloop van tijd verbleekt de kleur van de hoed
    Na verloop van tijd verbleekt de kleur van de hoed
  • De lamellen hebben vaak een fijne zaagsnede
    De lamellen hebben vaak een fijne zaagsnede
Bronnen, noten en/of referenties
  1. (nl) Verspreidingsatlas.nl: Russula fragilis Fr. Gearchiveerd op 30 december 2022.
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Russula fragilis op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  • Phillips, Roger. Mushrooms (p. 20). Pan Macmillan. Kindle Edition