Tuanku Aishah Rohani

توانكو عايشه روحانيcode: ms is deprecated Duli Yang Maha Mulia Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan Tunku Ampuan Besar Negeri SembilanPemerintahan29 Disember 2008 - kiniPertabalan14 April 2009Didahului olehTuanku NajihahCanselor ke-2
Universiti Sains Islam MalaysiaTempoh3 Disember 2011 - kiniDidahului olehTuanku NajihahKeputeraan (1952-06-19) 19 Jun 1952 (umur 71)
Batu Gajah, PerakPasanganTuanku Muhriz (k. 1974)Anakanda

Nama penuh
Tengku Aishah Rohani binti Tengku Besar Mahmud
Nama diraja
Tuanku Aishah Rohani binti Almarhum Tengku Besar Mahmud

DinastiWangsa Bendahara (lahir)
Pagar Ruyung (perkahwinan)AyahandaAlmarhum Tengku Besar Mahmud ibni Almarhum Sultan Zainal Abidin IIIBondaTo’ Puan Hajah Zainun Meriam binti Haji Su MahmudAgamaSunni Islam

Kerabat Diraja Negeri Sembilan
Daripada keturunan leluhur Yamtuan Radin ibni Raja Lenggang.
Duli Yang Maha Mulia Tuanku Muhriz, Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan ke-11
Kerabat Tuanku Muhriz DYMM Tuanku Aishah Rohani, Tunku Ampuan Besar YAM Tunku Ali Redhauddin, Tunku Besar Seri Menanti YAM Tunku Zain Al-‘Abidin YAM Tunku Alif Hussein Saifuddin Al-Amin
Kerabat Tuanku Ja’afar YAM Tunku Naquiah, Tunku Dara YM Tunku Mudzaffar, Tunku Kecil Besar YM Tunku Nadzimuddin YBhg. Che Puan Sarimah Ibrahim YM Tunku Sofia Najihah YM Tunku Miratun Madihah YBhg. Dato' James Iskandar Jaafar-Greaves Putera Ryan Puteri Tahlia YM Tunku Nasaifuddin YBhg. Che Puan Claire Rania Moore Abdullah YM Tunku Arthur Idris YM Tunku Gabriella Amiera YM Tunku Nasruan Adil YAM Tunku Naquiyuddin, Tunku Laksamana YAM Tunku Nurul Hayati Tunku Bahador, Tunku Puan Muda Tunku Mohammad Alauddin Naquiyuddin Putri Badrinise Alauddin Tunku Alayna Putri Tunku Alia Nadira Naquiyuddin Lorance Cheikh El Haddadin Tunku Nadia Sahiya Naquiyuddin Tunku Khairul Zaim Naquiyuddin YAM Tunku Imran, Tunku Muda Serting YM Che’ Engku Mahirah Abdullah Tunku Abdul Rahman Aminullah Tunku Khairil Imran Tunku Tarrant YAM Tunku Jawahir, Tunku Puteri YAM Tengku Azlan Sultan Abu Bakar Tengku Asra Jehan Juzailah Tengku Azlan Tengku Aslahuddin Jaafar Tengku Azlan Raja Heidi Tengku Muhammad Ayden Saladin Tengku A'zran Tengku Azlan YAM Tunku Irinah, Tengku Puan Panglima Raja Selangor YAM Tengku Ahmad Shah Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah, Tengku Panglima Raja Selangor Tengku Alam Shah Amiruddin Tengku Alana Iman Shahirah YAM Tunku Nadzaruddin, Tunku Panglima Besar Tunku Mimi Wahida Tunku Abdullah Wahman Tunku Muhammad Hazim Shah Raden Tunku Muhammad Mish’al Raden Tunku Ines Najiha Raden
Kerabat Tuanku Munawir YAM Tunku Anne Dakhlah YBhg. Dato' Abdul Malek Sheikh Abdullah Siti Mazeera Encik Shazmi Izzam Siti Mazlina Siti Mazlynda YAM Tunku Deborah YBhg. Dato' Ahmad Fuad Abdul Rahman YAM Tunku Deannah YM Tengku Amran Tengku Muhammad Yusuf Tengku Amera Nafisah Tengku Nadia Azrina Tengku Dahira Azirah
Kerabat Tuanku Muhammad Sedang dikemas kini
Kerabat Yamtuan Antah Sedang dikemas kini
Kerabat Yamtuan Imam Sedang dikemas kini
Kerabat Yamtuan Radin Sedang dikemas kini
l b s

Tuanku Aishah Rohani binti Almarhum Tengku Besar Mahmud (Jawi: ‏توانكو عايشه روحاني بنت المرحوم تڠكو بسر مهمود‎code: ms is deprecated ‎) merupakan Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan dan permaisuri kepada Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan ke-11, Tuanku Muhriz ibni Almarhum Tuanku Munawir.

Biografi بيوڬرافي

Tuanku Aishah Rohani diputerakan di Batu Gajah, Perak pada 19 Jun 1952. Baginda merupakan kerabat diraja Terengganu. Ayahandanya ialah Yang Amat Mulia Tengku Seri Utama Raja, Tengku Besar Mahmud ibni Almarhum Sultan Zainal Abidin III manakala bondanya ialah Yang Berbahagia To' Puan Zainun Meriam binti Haji Su Mahmud.

Baginda pernah bersekolah di Sekolah Rendah Sultan Sulaiman, Kuala Terengganu. Kemudian, baginda melanjutkan pengajian di Sekolah Convent Taiping di Perak serta Sekolah Menengah Kebangsaan Convent Bukit Nanas di Kuala Lumpur.

Kerjaya كرجاي

Tengku Aishah pernah berkhidmat di sebuah bank di Kuala Lumpur dan di situlah Tengku Aishah Rohani diperkenalkan dengan Tunku Muhriz dalam satu majlis keramaian.

Pertemuan manis itu dilanjutkan dengan ikatan pertunangan.

Istiadat pertunangan diraja ايستيعادة ڤرتونڠن دراج

Pada 16 Februari 1973, istiadat pertunangan diraja di antara Tunku Besar Seri Menanti Tunku Muhriz yang berusia 25 tahun dengan Tengku Aishah Rohani yang berusia 21 tahun telah berlangsung pada jam 4:30 petang di Istana Terengganu, Jalan Pekeliling, Kuala Lumpur.

Ketika ditemui, Tengku Aishah memberitahu bahawa Tunku Muhriz yang bakal jadi suaminya itu adalah pilihan hatinya berdasarkan suka sama suka.

Istiadat perkahwinan diraja ايستيعادة ڤركهوينن دراج

Pada 25 April 1974 bersamaan 2 Rabiul Akhir 1394 Hijrah, Tengku Aishah Rohani melangsungkan perkahwinan dengan Tunku Besar Seri Menanti Tunku Muhriz. Istiadat perkahwinan baginda berdua diadakan di Istana Maziah, Kuala Terengganu disaksikan oleh bonda Tunku Muhriz, Yang Maha Mulia Tunku Ampuan Durah serta kerabat diraja Negeri Sembilan dan Terengganu.

Pada 4 Mei 1974, Tunku Ampuan Durah mengadakan Istiadat Menyambut Keberangkatan Balik Pengantin Diraja yang diadakan di Istana Lama Seri Menanti. Baginda berdua bersanding di atas singgahsana lama Istana Lama Seri Menanti.

Kerabat diraja كرابت دراج

Hasil perkahwinan dengan Tunku Muhriz, baginda berdua memperoleh tiga orang putera iaitu Tunku Besar Seri Menanti Tunku Ali Redhauddin, Tunku Zain Al-'Abidin dan Tunku Alif Hussein Saifuddin Al-Amin.

• Putera sulung, Yang Amat Mulia Tunku Besar Seri Menanti Tunku Ali Redhauddin diputerakan pada 26 April 1977 di Hospital Universiti, Kuala Lumpur.
• Putera kedua, Yang Amat Mulia Tunku Zain Al-'Abidin diputerakan pada 6 Julai 1982 di Hospital Universiti, Kuala Lumpur.
• Putera bongsu, Yang Amat Mulia Tunku Alif Hussein Saifuddin Al-Amin diputerakan pada 3 September 1984 di Hospital Besar Kuala Lumpur dengan kekurangan vitamin K di dalam otak. Almarhum Tunku Alif mangkat pada 15 Januari 2016 ketika beliau berusia 32 tahun di Hospital Canselor Tuanku Muhriz, Kuala Lumpur berikutan kegeringannya. Almarhum dimakamkan di Makam Diraja Seri Menanti, Kuala Pilah dan disemadikan bersebelahan dengan makam nendanya, Almarhumah Tunku Ampuan Durah.

Istiadat pelantikan dan pertabalan Tunku Ampuan Besar

Pada 14 April 2009, Tengku Aishah Rohani binti Almarhum Tengku Besar Mahmud telah dilantik dan ditabalkan sebagai Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan pada satu istiadat diraja Negeri Sembilan yang diadakan di Balairong Seri, Istana Besar Seri Menanti.

Selepas istiadat itu, Tengku Aishah Rohani memakai gelaran Duli Yang Maha Mulia Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan.

Kali terakhir istiadat ini diadakan pada 19 Julai 1967 apabila Tunku Ampuan Najihah dilantik sebagai Tunku Ampuan Negeri Sembilan. Sebelum itu, bonda Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan, Tuanku Muhriz Ibni Almarhum Tuanku Munawir, Tunku Ampuan Durah ditabalkan sebagai Tunku Ampuan Negeri Sembilan pada 14 April 1961.

Turut hadir pada istiadat hari ini ialah Putera Yang Empat dan Anak Raja Bergelar serta Menteri Besar, Dato’ Seri Mohamad Hasan dan isteri Raja Datin Seri Salbiah binti Tengku Nujumudin.

Istiadat di Balairong Seri itu dimulakan pada jam 11.30 pagi dengan pelantikan Tengku Aishah Rohani sebagai Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan oleh Tuanku Muhriz sebelum baginda berangkat meninggalkan Balairong Seri bagi membolehkan istiadat pertabalan berlangsung. Pengurniaan gelaran itu dilakukan dengan Tuanku Muhriz memakaikan tiara pada Tengku Aishah Rohani dengan disusuli tembakan meriam lapan das.

Kemudian istiadat pertabalan pula bermula dengan upacara menghadap dan menjunjung duli oleh Datuk-Datuk Penghulu Luak Tanah Mengandung yang terdiri daripada Luak Ulu Muar, Luak Terachi, Luak Gunung Pasir, Luak Gemencheh dan Luak Air Kuning serta Tiang Balai masing-masing.

Luak Tanah Mengandung adalah di bawah naungan Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan.

Pertabalan Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan dilakukan oleh Datuk-Datuk Penghulu Luak Tanah Mengandung. Selepas istiadat itu, Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan dan Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan berkenan berangkat meraikan bersama tetamu jemputan di majlis santapan tengah hari di Dewan Banquet Istana Besar Seri Menanti.

Penamaan Tengku Aishah Rohani sebagai calon Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan dibuat oleh Datuk-Datuk Penghulu Luak Tanah Mengandung yang terdiri daripada Luak Ulu Muar, Luak Gunung Pasir, Luak Inas, Luak Terachi dan Luak Jempol yang sudah bermesyuarat dengan Orang Empat Istana pada 21 Januari lalu.

Selepas mendapat kebulatan dan permuafakatan, mereka menghadap Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan dan memohon perkenan baginda supaya permaisuri baginda yang dipilih itu dilantik dan ditabalkan sebagai Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan.

Selepas mendapat perkenan Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan, tarikh hari ini dipilih sebagai hari istiadat pelantikan dan pertabalan Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan.

Istiadat pelantikan dan pertabalan Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan ini diadakan lebih awal daripada istiadat pertabalan Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan bagi membolehkan Tengku Aishah Rohani bersemayam bersama Tuanku Muhriz sewaktu pertabalan baginda secara rasmi yang dijangka Oktober 2009.^[1]

Penglibatan

Di samping mengurus keluarga, Tuanku Aishah Rohani turut meluangkan masa mengikuti program amal yang dianggotai baginda seperti Inner Wheel of Kuala Lumpur dan Kuala Lumpur Speakers Club.

Canselor USIM

Pada 3 Disember 2011, Naib Canselor USIM, Profesor Dato' Dr. Muhamad Muda mewakili Menteri Pengajian Tinggi, Dato' Seri Mohamed Khaled Nodin mengumumkan lantikan^[2] Tuanku Aishah Rohani menjadi Canselor kedua Universiti Sains Islam Malaysia (USIM).

Terasul dan gelaran تراسول دان ڬلرن

Gelaran hormat bagi Tuanku Aishah Rohani
Gaya panggilan	Duli Yang Maha Mulia
Gaya pertuturan	Duli Yang Maha Mulia
Gaya pilihan	Tuanku

• 19 Jun 1952 - 24 April 1974 : Yang Mulia Tengku Aishah Rohani binti Tengku Besar Mahmud
• 25 April 1974 - 4 Disember 1989 : Yang Mulia Tengku Aishah Rohani binti Tengku Besar Mahmud, Isteri Tunku Besar Seri Menanti
• 4 Disember 1989 - 1996 : Yang Mulia Tengku Aishah Rohani binti Almarhum Tengku Besar Mahmud, Isteri Tunku Besar Seri Menanti
• 1996 - 28 Disember 2008: Yang Mulia Tengku Dato’ Aishah Rohani binti Almarhum Tengku Besar Mahmud, Isteri Tunku Besar Seri Menanti
• 29 Disember 2008 - 14 April 2009: Duli Yang Maha Mulia Tengku Aishah Rohani binti Almarhum Tengku Besar Mahmud
• 14 April 2009 - kini : Duli Yang Maha Mulia Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan Tuanku Aishah Rohani binti Almarhum Tengku Besar Mahmud

Gelaran penuh baginda ialah:

Duli Yang Maha Mulia Tunku Ampuan Besar Negeri Sembilan Tuanku Aishah Rohani binti Almarhum Tengku Besar Mahmud, D.K.N.S., D.P.T.J., D.P.T.

Penghargaan ڤعهرڠان

Darjah kebesaran

•  Negeri Sembilan
  • Darjah Kerabat Negeri Sembilan (D.K.N.S.) - 21 April 2009^[3]
  • Darjah Dato' Paduka Tuanku Ja'afar (D.P.T.J.) - Dato' (1996)
  • Darjah Pekerti Terpilih (D.P.T.)^[4]

Eponim

• Hospital Tunku Ampuan Besar Tuanku Aishah Rohani, Cheras, Kuala Lumpur^[5]
• Sekolah Menengah Sains Tuanku Aishah Rohani, Seremban, Negeri Sembilan

Rujukan رجوكن